Millóns de nenos e nenas, sen acceso á xustiza

Aínda que aínda millóns de nenos e nenas seguen sufrindo a vulneración dos seus dereitos en todo o mundo, só uns poucos teñen a oportunidade de recorrer á xustiza para mellorar a súa situación.

Algunhas desas vulneracións son a denegación do dereito áatención sanitaria e á educaciónde calidade, ou do dereito á protección fronte ao maltrato, a violencia e a explotación. Se eses nenos cuxos dereitos se ven vulnerados non teñen acceso áxustiza, poderán resolver a súa situación de xeito oportuno, equitativo e eficaz. Ademais tampouco poderán ocupar o lugar que lles corresponde na sociedade. Por iso, UNICEFexhorta a todos os gobernos a recoñecer que os nenos se enfrontan a barreiras especiais se queren recorrer á xustiza para ver os seus dereitos satisfeitos. Non é suficiente con ampliar asmedidas concibidas para os adultos, senón que se necesitan medidas específicas de protección para ainfancia. E é que "un acceso equitativo á xustiza garante que todos os nenos reciben o beneficio e a protección dos sistemas de xustiza", explica Marie-Pierre Poirier, directora rexional de UNICEF para Europa Central e do Leste e a Comunidade dos Estados Independentes. Non obstante a infancia segue chocando contra barreiras, debido a que "na maior parte dos países se considera inaceptable, cultural e socialmente, que un neno formule unha reclamación sen o consentimento dos seus proxenitores", afirma Poirier. Mesmo para os propios nenos "a noción de acceso á xustiza é inconcibible". Hai colectivos que afrontan máisdificultades que o resto á hora de acceder á xustiza: os que padecen minusvalideces, asminorías étnicas e asnenas.

Acceder á xustiza trae melloras á vida dos nenos

Un acceso á xustizapara todos os nenos pode repercutir no seu futuro. Por exemplo, pode facer posible a impugnación de decisións que dispoñen a separación dos nenos dos seus proxenitores, restablecer prestacións sociais que axudan a que as familias se ocupen dos seus fillos, ou que se revoguen decisións discriminatorias que estigmatizan a grupos étnicos ou relixiosos. Tamén pode facer que os nenos regresen á escola e que reciban atención sanitaria cando estes dereitos lles son denegados. Para que isto se realice, a sociedade debe concibir unssistemas xudiciais que teñan en conta asnecesidades da infancia. Algúns logros son o acondicionamento de tribunais e comisarías de policía para ser menos intimidantes, a capacitación de funcionarios de policía, xuíces e maxistrados para comunicarse cos nenos de xeito sensible, e a instauración de medidas de protección como a de evitar o contacto entre o neno e o presunto perpetrador. Nunha publicación recente de UNICEF, Insights:Child rights in Central andEastern Europe and Central Asia- Promoting equitableaccess tojustice for all children recoméndase aumentar os esforzos orientados a lograr que os sistemas xudiciais teñan en conta as necesidades da infancia e facultar as familias e os nenos co fin de que poidan:

• beneficiarse duns procedementos adaptados que apliquen profesionais con capacitación;
• recibir asesoramento xurídico e socialpor medio de centros dedicados aos dereitos da infancia e centros de asistencia xurídica, e así coñecer que dereitos de protección lles asisten por lei;
• obter información sobre canles de reparación tales como a oficina do ombudsman ou outras dependencias administrativas e foros extraoficiais;
• ser remitidos aos servizos axeitados(por exemplo, un avogado, un médico ou un psicólogo); o
• nalgúns casos, recibir asesoramento xurídico directo co fin de instar un procedemento xudicial.