Nenos con minusvalidez, entre os máis marxinados

Os nenos con minusvalidez e as súas comunidades beneficiaríanse se a sociedade se centra no que os nenos poden lograr en vez de no que non poden facer. É a principal conclusión do Estado Mundial da Infancia 2013 (EMI), o informe anual que publica UNICEF e que se presentou na sede de UNICEF España en Madrid.

O EMI recolle ano tras ano a evolución dos indicadores que reflicten o grao de desenvolvemento da infancia en cada país e realiza unha análise sobre algunha das situacións que viven os nenos no mundo. Neste 2013 a análise do EMI centrouse nas nenas e os nenos con minusvalidez, que son uns93 millóns no mundo.Concentrarse nas capacidades e o potencial dos nenos con minusvalidez ofrecería beneficios á sociedade no seu conxunto. "Cando un ve a minusvalidez antes que ao neno, non só é malo para o neno, senón que priva á sociedade de todo o que ese neno ten" que ofrecer", dixo o Director Executivo de UNICEF, Anthony Lake. "A súa perda é unha perda para a sociedade, a súa ganancia é unha ganancia para a sociedade". Neste sentido, a Presidenta de UNICEFEspaña, Consuelo Crespo, ten subliñado que, "cando se lles dá a oportunidade, os nenos con minusvalidez demostran que son capaces de superar os obstáculos". Así mesmo, fixo unha chamada á acción "para que os gobernos cumpran cos seus compromisos e deixen de existir barreiras para estes nenos". "Aínda son invisibilizados nas políticas, polos Estados e na vida social. A súa exclusión é unha violación dos seus dereitos".

o PAPEL CLAVE DA EDUCACIÓN

O informe expón como as sociedades poden ser inclusivas para os nenos con minusvalidez, porque cando eles desempeñan unha función na sociedade, todos se benefician. Por exemplo, a educación inclusiva amplía os horizontes de todos os nenosmesmo cando o seu obxectivo principal é ofrecer unha oportunidade á infancia con minusvalidez para lograr as súas ambicións. Aumentar as actividades para apoiar a inclusión dos nenos con minusvalidez axudaría a facer fronte á discriminación, que lles empurra aínda máis cara ás marxes da sociedade. "Os nenos con minusvalidez non son un problema, o que é un problema son as barreiras que enfrontan" no acceso á saúde, a nutrición e unha educación de calidade, sinalou a Directora de Sensibilización e Políticas de Infancia deUNICEF España, Marta Arias. A Directora Executiva do Comité Español de Representantes de Persoas con Minusvalidez (CERMI), Piar Villarino, tamén ten insisistido no papel da educación: "Só haberá unha inclusión real e efectiva cando haxa unha educación igual para todos". Neste sentido, reclamou que os recortes pola actual crise económica non impliquen un "recorte de dereitos".

incluir aos nenos con minusvalidez dende o nacemento

Para moitos nenos con minusvalidez, a exclusión comeza nos primeiros días das súas vidas, cando se rexistra o seu nacemento. A falta dun recoñecementooficial, encóntranse illados dos servizos sociais e da protección xurídica, que son cruciais para a súa supervivencia e as súas perspectivas. A súa marxinación aumenta aínda máis coa discriminación.

[]

O Estado Mundial da Infancia de 2013: Nenas e nenos con minusvalidez di que estes nenos teñen menos probabilidades de recibir atención médica ou de ir á escola. Encóntranse entre os máis vulnerables á violencia, o abuso, a explotación e o abandono, sobre todo se se lles oculta ou ingrésaselles en institucións, algo que acontece con frecuencia debido ao estigma social e o custo económico que supón a súa crianza.

O resultado combinado é que os nenos con minusvalidez se encontran entre as persoas máis marxinadas do mundo. Todos os nenos que viven en pobreza son quen menos posibilidades teñen de asistir á escola ou acudir a un centro sanitario, pero para os que viven na pobreza e ademais teñen unha minusvalidez esta posibilidade é aínda menor.

O xénero é un factor clave, xa que as nenas con minusvalidez teñen menos probabilidades que os nenos de recibir alimentos e atención.

"A discriminación por motivos de minusvalidez é unha forma de opresión", di o informe, sinalando que múltiples carencias conducen a unha maior exclusión para moitos nenos con minusvalidez.

Hai poucos datos precisos sobre o número de nenos con minusvalidez, que minusvalideces teñen e a forma en que afectan ás súas vidas. Como resultado,poucos gobernos dispoñen dunha orientación fiable para a asignación de recursos co fin de apoiar e axudar os nenos con minusvalidez e as súas familias.

Ao redor dun terzo dos países do mundo non ratificaron ata o momento a Convención sobre os Dereitos das Persoas con Minusvalidez. No informe ínstase a todos os gobernos a que cumpran as súas promesas de garantir a igualdade de dereitos de todos os seus cidadáns, incluídos os nenos máis excluídos e vulnerables.

OS CASOS DE YAIZA e MARÍA JOSÉ: POR UN MUNDO SeN BARREiRAS

Yaiza Íñigo e María José López, dúas mozas españolas membros da Rede Estatal de Infancia con Minusvalidez (REID), explicaron a súa experiencia persoal sobre a minusvalidez. Yaiza, de 20 anos, ten xordeira profunda e leva dous implantes cocleares. Con todo, considérase unha persoa "autónoma independente". Na súa opinión, "investir na infancia con minusvalidez é rendible e intelixente". Devolvémoslle á sociedade o investimento realizado mediante a nosa participación nos asuntos públicos.

Mentres, María José, xordomuda de 16 anos, dixo que o desexo das persoas con minusvalidez é "formar parte do mundo, pero que tamén o mundo forme parte de nós". "Na sociedade onde crecín e vivo non me ven como unha persoa diferente, senón igual ao resto. Pero aínda me sigo encontrando con barreiras"

Avances na inclusión de nenos con minusvalidez

Non obstante, e aínda que de xeito desigual, se está a avanzar cara á inclusión dos nenos con minusvalidez, e o Estado Mundial da Infancia 2013 propón un programa de acción para o futuro.

O informe insta aos gobernos a ratificar e aplicar a Convención sobre os Dereitos das Persoas con Minusvalidez e a Convención sobre os Dereitos do Neno, e a apoiar as familias para que poidan cubrir os elevados custos que supón o coidado dos nenos con minusvalidez.

Así mesmo, o informe pide medidas para combater a discriminación nas sociedades, os encargados de tomar decisións e os provedores de servizos esenciais como a educación e a atención sanitaria.

Os organismos internacionais deberían asegurarse de que o asesoramento e a asistencia que prestan aos países en desenvolvemento sexan compatibles coa Convención sobre os Dereitos do Neno e a Convención sobre os Dereitos das Persoas con Minusvalidez. Tamén deberían promover un programa mundial concertado de investigación sobre a minusvalidez, co fin de xerar datos e análise que orienten a planificación e asignación de recursos, di o informe.

O Estado Mundial da Infancia fai fincapé na importancia de involucrar os nenos e adolescentes con minusvalidez, consultándoos acerca do deseño e a avaliación dos programas e servizos destinados a eles.

Todos se benefician cando os enfoques inclusivos teñen en conta a accesibilidade e o deseño universal dos ámbitos, que deste modo poden ser utilizados por todos na medida do posible, sen necesidade de que sexan adaptados.

"O camiño por diante é un reto", engadiu Lake en Da Nang, Vietnam, durante a presentación do informe. "Pero así como os nenos non aceptan límites innecesarios, nós tampouco deberiamos aceptalos."