INFORME "DESARRAIGADOS: UNHA CRISE CRECENTE PARA OS NENOS REFUXIADOS E MIGRANTES"

Case 50 millóns de nenos cruzaron fronteiras ou tiveron que desprazarse á forza. 28 dos 50 millóns, son forzados a fuxir dos seus fogares polos conflitos e a violencia

Uns 50 millóns de nenos no mundo viven fóra dos seus lugares de orixe, dos cales 28 millóns foron forzados a fuxir dos seus fogares polos conflitos e a violencia da que non son responsables. Outros millóns máis tiveron que migrar, sós ou coas súas familias, coa esperanza de atopar unha vida mellor e máis segura. 

Traumatizados a miúdo polos conflitos e a violencia da que foxen, estes nenos teñen que enfrontarse a outros perigos no camiño, entre eles o risco de afogarse nas travesías por mar, de sufrir desnutrición e deshidratación, ou de ser vítimas de trátaa, de secuestros, violacións e mesmo de asasinatos. Nos países que atravesan e nos lugares de destino son, con frecuencia, vítimas de xenofobia e discriminación.
 
Un novo informe publicado hoxe por UNICEF, Desarraigados: Unha crise crecente para os nenos refuxiados e migrantes, presenta novos datos que describen un panorama desolador sobre a vida e a situación na que se atopan millóns de nenos e as súas familias afectados por conflitos violentos e outras crises que os obrigan a arriscar as súas vidas fuxindo antes que permanecer nos seus lugares de orixe.
 
"As impactantes imaxes de nenos, como a do pequeno Aylan Kurdi, que apareceu nunha praia despois de afogarse no mar, ou da cara atónita e sanguenta de Omran Daqneesh, sentado nunha ambulancia despois de que a súa casa resultase destruída, conmocionaron ao mundo", dixo o director executivo de UNICEF, Anthony Lake. "Pero cada imaxe, cada nena ou neno, representa a moitos millóns máis que están en perigo e isto esixe que a nosa conmoción por eses casos concretos tradúzase en accións en favor de todos os nenos".
 
Desarraigados mostra que:
 
·         Os nenos representan unha porcentaxe desproporcionada e crecente de todas as persoas que buscaron refuxio fóra dos seus lugares de nacemento: aínda que representan un terzo da poboación mundial, constitúen preto da metade de todos os refuxiados. En 2015, ao redor do 45% de todos os nenos refuxiados baixo protección de ACNUR procedían de Siria e Afganistán.
 
·         28 millóns de nenos foron expulsados dos seus fogares pola violencia e os conflitos dentro dos seus países e fóra das súas fronteiras. Deles, 10 millóns de nenos son refuxiados, un millón son solicitantes de asilo cuxo status aínda non foi determinado, e uns 17 millóns foron desprazados dentro dos seus propios países. Todos eles teñen unha necesidade extrema de recibir axuda humanitaria e acceso a servizos básicos.
 
·         Cada vez hai máis nenos que están a cruzar as fronteiras sós. En 2015, máis de 100.000 menores non acompañados solicitaron asilo en 78 países, o triplo que en 2014. Os nenos non acompañados están máis expostos a sufrir explotación e abusos por parte de contrabandistas e traficantes de persoas.
 
·         En todo o mundo, uns 20 millóns nenos e nenas migrantes deixaron os seus fogares por distintas razóns, incluíndo a pobreza extrema ou a violencia. Moitos corren un perigo real de sufrir abusos ou de ser detidos porque non teñen ningunha documentación, porque o seu status legal é incerto e, por tanto, non hai un seguimento nin monitoreo sistemático sobre o seu benestar. Son os nenos que ninguén detecta.

Segundo Desarraigados, Turquía alberga o maior número de refuxiados recentes e posiblemente o maior número de nenos refuxiados no mundo. En relación á súa poboación, o Líbano acolle ao maior número de refuxiados, onde aproximadamente 1 de cada 5 persoas é un refuxiado. En comparación, hai aproximadamente un refuxiado por cada 530 persoas no Reino Unido e un por cada 1.200 nos Estados Unidos. En España, hai un refuxiado por cada 7.739[1] persoas. Se se consideran os países de acollida de refuxiados polo seu nivel de ingreso, con todo, a República Democrática do Congo, Etiopía e Paquistán albergan a maior concentración de refuxiados.

"Non nos imos a render ata que cada neno teña unha oportunidade xusta. Foxen da violencia e ven forzados a abandonar os seus fogares pero, cheguen a Líbano ou a calquera outro lugar do mundo, ante todo, son nenos", asegura Pau Gasol, embaixador de UNICEF España. Gasol, que comparecerá mañá mércores 8 de setembro en rolda de prensa para presentar o informe e compartir a súa experiencia tras visitar a nenos e familias refuxiadas en Líbano, puido coñecer de primeira man as duras condicións que afrontan os nenos lonxe dos seus países. "É un privilexio ser testemuña do labor de UNICEF para garantir a súa protección en cada etapa do camiño".
 
O informe sostén que naqueles lugares onde hai rutas seguras e legais a migración pode ofrecer oportunidades para os nenos que migran e as comunidades ás que se unen. Unha análise do impacto da migración nos países de ingresos altos atopou que as contribucións dos migrantes en impostos e contribucións sociais foron maiores que a axuda que recibiron, que ocuparon vacantes de alta e baixa cualificación no mercado de traballo e que contribuíron ao crecemento económico e a innovación nos países de acollida. 
 
Con todo, unha cuestión fundamental é que os nenos que tiveron que fuxir á forza dos seus fogares ven limitado o seu acceso a servizos como a educación, sendo este un dos principais factores polos cales moitos nenos e familias ven obrigados a migrar. Un neno refuxiado ten cinco veces máis probabilidades de non asistir á escola que un neno non refuxiado. Cando poden acudir á escola, os nenos migrantes e refuxiados adoitan ser vítimas de discriminación, entre outras razóns por un trato inxusto e por acoso.
 
Fose da aula, os obstáculos legais impiden que os nenos refuxiados e migrantes reciban servizos en igualdade de condicións que os nenos que son nativos dun país. No peor dos casos, a xenofobia pode chegar a converterse en ataques. Só en Alemaña, as autoridades rexistraron 850 ataques contra os albergues de refuxiados en 2015.

“Que prezo teremos todos que pagar se non conseguimos proporcionar a estas novas oportunidades para recibir unha educación e gozar dunha infancia máis normal? Como poderán contribuír de maneira positiva ás súas sociedades? Se non poden, non só se porá en perigo o seu futuro, senón que tamén as súas sociedades sairán perdendo?, dixo Lake.

Proposta de accións urxentes para protexer a nenos desprazados, refuxiados e migrantes

O informe sinala seis acciones específicas para protexer e axudar aos nenos desprazados, refuxiados e migrantes:

·         Protexer aos nenos refuxiados e migrantes, especialmente ao non acompañados, da explotación e a violencia.
 
·         Acabar coa detención de nenos migrantes, ou os que esperan obter a condición de refuxiados, mediante a adopción de medidas alternativas.
 
·         Manter unidas ás familias como a forma máis adecuada para protexer aos nenos e garantirlles un status legal.
 
·         Garantir o acceso á educación a todos os nenos refuxiados e migrantes e darlles acceso a servizos de saúde e a outros servizos de calidade.
 
·         Insistir na necesidade de abordar as causas subxacentes aos movementos a gran escala de refuxiados e migrantes.
 
·         Promover medidas para combater a xenofobia, a discriminación e a marxinación, así como a correcta integración social.

Ser neno refuxiado ou migrante en Europa e España

O informe mostra que os nenos migrantes e refuxiados en Europa atopan barreiras, mesmo legais, para gozar dos seus dereitos. Hai nenos que son detidos ou que teñen un acceso moi limitado aos servizos básicos. Moitos tamén son vítimas da discriminación e a xenofobia e sofren exclusión. Ademais, a miúdo, os fillos de migrantes en Europa, viven en fogares que enfrontan grandes desafíos: desemprego de longa duración, condicións de hacinamiento, ansiedade e tensión.
 
En España viven 599.000 nenos e nenas migrantes (incluíndo refuxiados e solicitantes de asilo. Segundo datos de Eurostat 2015, os nenos cuxos pais son migrantes, teñen un 50% máis de probabilidades de vivir en situación de pobreza que o 23,8% de nenos cuxos pais naceron en España.
 
UNICEF España fai un chamamento para eliminar as barreiras ao goce dos seus dereitos dos nenos migrantes e refuxiados e paliar a situación de vulnerabilidade na que viven,  xa que son un dos colectivos que máis sofren a desigualdade no ámbito educativo e a pobreza.
 
O noso país debe acelerar o cumprimento dos seus compromisos en materia de recolocación e reasentamiento de refuxiados e debe abrir vías legais e seguras para que os nenos migrantes e refuxiados poidan chegar ao noso país sen arriscar a súa vida ou a súa integridade física e moral. Ademais deben flexibilizar as condicións nos procesos de reunificación familiar, unha das vías legais e seguras máis importantes para protexer á infancia.
 

Acerca de UNICEF

UNICEF promove os dereitos e o benestar de todos os nenos e nenas en todo o que facemos. Xunto aos nosos aliados, traballamos en 190 países e territorios para transformar este compromiso en accións prácticas, centrando especialmente os nosos esforzos en chegar aos nenos máis vulnerables e excluídos para o beneficio de todos os nenos, en todas partes. 

Descarga o informe aquí.

Aquí podes descargar o resumo executivo do informe en español.



[1] Global trends Forced Displacement in 2015, ACNUR, Ginebra, 2016

Más información:

Belén de Vicente

UNICEF España, Tel: 609 160 051 / 91 378 95 55

E-mail: comunicacion@unicef.es

 

www.unicef.es

Síguenos en  Facebook  Twitter Youtube Instagram

@unicef_es