Palestina eta Israel: minutu bakoitza garrantzitsua da haurrentzat

Milioi bat haur baino gehiago ari dira pairatzen Ekialde Hurbila zeharkatzen ari den hondamendi egoera. UNICEFek erlojuaren kontra lan egiten du, kaltetutako familien berehalako eta izugarrizko beharrak asetzeko.

30/10/2023

Abian den gatazkak haurrengan eta familiengan duen eraginak ez du aurrekaririk. Aste hauetan, Israelgo eta Palestinako Estatuko haurren aurkako urraketa larriak salatu dira, hala nola haurren hilketak eta mutilazioak, bahiketak eta azpiegitura zibilen eta funtsezko zerbitzu publikoen aurkako erasoak, hala nola eskolak, ur instalazioak, saneamendu eta higiene instalazioak eta osasun zentroak, anbulantziak eta ospitaleak barne.

Palestinako Estatuan eta Israelen gatazkak izan duen gorakada azkarrak giza bizitzaren galera handiak eragin ditu. Urriaren 26 arte, gutxienez 1.400 israeldar hil dira eta 5.431 baino gehiago zauritu, tartean haurrak; biktima asko oraindik ez dituzte identifikatu eta 20 haur baino gehiago bahituta daude. Gazako Zerrendan gutxienez 6.546 palestinar hil dira, horien artean 2.913 haur baino gehiago. Beste 35 haur hil dira Zisjordanian, indarkeriak gora egin duelako.

Gatazkak zuzenean mehatxatzen du 2 milioi pertsona baino gehiagoren bizitza eta ongizatea Gazako Zerrendan, eta horietatik erdiak haurrak dira. Egoera ez da Gazako Zerrendara mugatzen. Zisjordanian ere, Ekialdeko Jerusalem barne, egoera larriki okertu da.

Gerra guztietan, haurrak dira lehenik sufritzen dutenak eta gehien sufritzen dutenak; horregatik, UNICEFetik dei bikoitza egiten dugu. Berehalako su-etena eta sarbide humanitarioa mantentzea eskatzen dugu, kaltetuei hainbeste behar duten laguntza eman ahal izateko, eta bahitu guztiak askatzeko ere eskatzen dugu.

Zer gertatzen ari da Gazan eta zer egiten du UNICEFek?

Azkenaldiko liskarren larritasunak ondorio humanitario larriak eragiten ditu, eta Gazako Zerrendan dauden haurrak eta haien familiak are arrisku handiagoan jartzen ari dira, baita oinarrizko zerbitzuak eskuratzea ere. Elikagaien eta erregaien sarrera ere mugatuta egon da azken astean.

Gazako Zerrendan 1,4 milioi desplazatu baino gehiago daudela kalkulatzen da, horietatik 629.000 UNRWAk izendatutako larrialdiko 150 babeslekutan. UNICEFetik barruko 3.000 haur eta nerabeengana inguru iritsi gara, egunero aisialdirako eta laguntza psikosozialerako jarduerak eginez.

Elektrizitate-mozketek osasun-zerbitzuei eta ur-, saneamendu- eta higiene-zerbitzuei eragiten diete, batez ere ospitaleei, orain erreserba-sorgailuen mende baitaude. Osasun-zentro guztiek zailtasunak dituzte elektrizitaterik gabeko arreta mediko egokia emateko, ekipo mediko elektrikoak eta sendagaien hoztea erabat aseak daude zaurituen kopuruaren igoerarekin.

Edateko ura amaitzen ari da Gazako Zerrendan, bertako ur plantak eta sistema gehienek funtzionatzeari utzi ostean, azpiegiturak jasandako kalteen, erregai faltaren eta sartzeko mugen ondorioz. Familiak behartuta daude nekazaritzako putzuetako ur zikina erabiltzera edo itsasoko ur gazia edatera, eta horrek areagotu egiten du urak transmititutako gaixotasunen arriskua.

UNICEFetik Gazako Zerrendako Deir Al Balah, Khan Younis eta Rafah eremuetan milioi bat pertsona ur-hornidura aldi baterako berrezartzea babesten dugu, 560.000 umetik gora barne, uraren tratamendurako hornidura eta erregaia emanez.

Gainera, Gazan ere itzalaldi elektrikoa izan da urriaren 11tik, eta horrek eragina izan du horniduran. Edateko urik ez izateak eta hondakin-urak gainezka egiteak urarekin lotutako gaixotasunak eragin ditzake, eta haurren eta emakumeen osasunean ere eragina izan dezake.

Gazako Zerrendako ikastetxe guztiak itxita daude duela hiru aste baino gehiagotik, eta horrek 625.000 haur baino gehiagori eragiten die. 221 eskolek jasan dituzte kalteak Gazako Zerrendan, hau da, Gazako Zerrendako eskola-eraikin guztien % 40k baino gehiagok.

UNICEFetik gure erantzuna haurren eta haien familien premia kritikoei erantzutera bideratzen jarraitzen dugu, une honetan premiaz behar baitituzte laguntza humanitarioa eta babesa.

Nahiz eta langile humanitarioei ohartarazi zaien Gazako Zerrendatik alde egiteko, gure taldeak bertan jarraituko du, behar gaituzten haurrei laguntzen jarraitzeko.

UNICEFek gatazkak gora egin aurretik genituen gure hornigai ia guztiak Gazan banatzea lortu dugu. Ospitaleei hornidura medikoak eta botikak ere eman dizkiegu, baina zaurituen kopurua kontuan hartuta, ospitaleko oheak eta sendagaiak – bereziki anestesikoak – azkar ari dira agortzen.

Orain arte mobilizatzea lortu dugu:

• Ospitaleetarako hornidura medikoak, gutxienez 1.600 pazienterentzat hilabetez.
• Gazako Zerrendako UNICEFek babesten duen gatzgabetzeko instalazioan ura ekoizteko uraren tratamendurako erreaktiboak.
• 50.000 litro erregai, ur- eta saneamendu-instalazioen funtzionamendua bermatzeko.
• Ura ordezteko eta saneamendurako piezak (osagarriak, hodiak, etab.), ahal denean kaltetutako sareak berehala konpontzen laguntzeko.
• Haurrentzako 500 jolas-kit larrialdiko babeslekuetan.
• Eskudirua, oinarrizko premia humanitarioetarako oso kalteberak diren 1.000 etxetan.
• Haurren babes-beharrei erantzuteko, lehen laguntza psikosozialak ere ematen hasi gara, bai eta haurrei eta haien familiei ere.

Laguntza humanitarioa helarazi dugu Rafahko pasabidetik.

Urriaren 29an, igandea, urez, elikagaiez eta hornidura medikoz betetako 33 kamioi sartu ziren Gazan, Rafah eta Egiptoren arteko mugatik. Laguntza humanitarioaren entrega handiena da urriaren 21etik. Hiru kamioik UNICEFen larrialdiko hornidura medikoak zeramatzaten, hau da, 17 kamioik guztira. Horniduretan, gasak, xiringak eta ospitaleetako ebakuntza-gelek ez dituzten beste material batzuk sartzen dira.

UNICEFeko 17 kamioiek ura, hornidura medikoak eta higiene-kitak eman dituzte NBEko laguntza-konboi zabalenen artean. Hornidura horiek lekualdatutako familientzako ospitale eta babeslekuetara bideratu dira. Horien artean, honako hauek nabarmentzen dira:

• 918 ur-kit, saneamendua eta higienea 27.500 pertsonentzat
• 166.000 litro ur botilaratua, 55.000 lagunentzat
• 4.000 ur-edukiontzi
• 12 ur-tanke, edukiera desberdinetakoak
• Ura garbitzeko 2.000 kloro-pilula pakete 25.000 lagunentzat.

Gainera, funtsezko hornidura medikoak dituzten zortzi kamioi garraiatu ditugu, sendagaiak eta kontsumigarriak barne, Nasser Ospitalean eta Khan Younis Ospitalean oinarrizko osasun-zerbitzuak mantentzeko, 280.000 paziente artatu ahal izateko.

Datozen orduetan, korridore humanitarioa berriro zeharkatzea espero dugu, Egiptoko mugan 250.000 pertsonarentzako prest ditugun larrialdietarako hornidurekin.

Horien artean, beste lau charter hegaldi Al Arishera (Egipto) iristea espero da, 93.000 pertsona artatzeko ur- eta higiene-hornidurekin (higiene-kitak, ur-tankeak eta ura garbitzeko gaiak barne); aisialdikoak, eskola-materialak kartoizko kit batean, ia 81.500 haur zerbitzatuko dituztenak; eta 80.000 pertsona baino gehiago artatzeko hornidura medikoak.

Berehalako premia itzelak

Laguntza humanitarioko sarrera horiek biziak salbatzen ari dira, baina beharrak berehalakoak eta izugarriak dira, ez soilik urarenak, baizik eta elikagai, erregai, sendagai eta funtsezko ondasun eta zerbitzuenak. Hornidura humanitarioak etengabe eskaini ezin baditugu, heriotza eragin dezaketen gaixotasunen agerraldien benetako mehatxuari egin behar diogu aurre.

Eskatzen dugu prest ditugun hornidura humanitario guztiak modu seguruan eraman ahal izatea haur eta familia behartsuei, edonon daudela ere, gerrako arauen arabera.

Gainera, hau eskatzen dugu:

• Gazara sartzeko bidegurutze guztiak irekitzea, hornidurak eta langile humanitarioak zirkulatzeko.
• Gazako kasu mediko urgenteei edo osasun-zerbitzu kritikoak jaso ditzaketenei irteteko baimena ematea.
• Ura, elikagaiak, osasuna eta erregaia modu seguru eta iraunkorrean eskuratzea, ezinbesteko zerbitzu horiek ahalbidetzeko.
• Azpiegitura zibilak errespetatzea eta babestea, hala nola babeslekuak, osasun-instalazioak, instalazio elektrikoak, ur- eta saneamendu-instalazioak.
• Misio medikoa babestea, gaixotasun-agerraldiak prebenitzeko eta gaixoei eta zaurituei laguntza emateko.