Un pasaporte de humanidade para cada neno

Ao meu veciño danlle medo os telexornais. Di que son malos porque neles morren nenos e que el non quere morrerse nun telexornal. Ten 5 anos e non é o único que está descontento coas noticias.

 

Unha amiga miña contoume que a súa filla de 8 anos ponse nerviosa cada vez que as noticias narran a penosa situación dos refuxiados en Europa: "non quero velo, cambia de canle, cambiadecanal, cambiadecanal, cambiadecanal...".

 

A súa irmá maior, con todo, permanece moi tranquila, absorta nas súas cousas sen prestar atención ata que chegan as noticias deportivas "nas que polo menos alguén gana e está contento". Aos seus 13 anos xa aprendeu que ignorar algunhas situacións é un modo eficaz de evitar a dor que producen.

 

Que ocorra isto é comprensible porque en todo o mundo hai nenos e nenas que viven situacións tan terribles que desbasten con só miralas, especialmente se as ves con ollos infantís. Os nenos que son testemuñas afastadas do sufrimento doutros senten que por si sós  teñen poucas opcións: resignarse á dor, evitalo ou anestesiarlo. Necesitan a guía dos adultos para darse conta de que hai outras alternativas: axudar a quen ten problemas, cambiar as inxustizas e ser parte da solución. Pero para descubrir iso necesitan a nosa axuda.

 

Como pais e educadores enfrontámonos a un reto: como lles axudamos a reflexionar sobre cuestións tan importantes como os dereitos dos nenos refuxiados e migrantes sen expolos a información ou imaxes que poden danar a súa sensibilidade? Como logramos que desenvolvan o seu empatía sen que o aluvión de emocións fágalles sentir indefensos? Como lles animamos a ser defensores dos dereitos da infancia sen romper a inocente visión do mundo que cremos que debe definir a súa propia nenez?

 

Queremos que os nosos fillos e os nosos alumnos, que todos os nenos que nos rodean, convértanse en cidadáns globais, con todo o que iso leva: críticos, responsables, integrados no mundo, comprometidos, valentes, promotores do cambio... que consigan aquilo que as xeracións anteriores levamos séculos tentando e non conseguimos. Que constrúan un mundo mellor para eles e os seus fillos.

 

Con todo, as persoas non nos convertemos de golpe en cidadáns ao cumprir 18 anos. A cidadanía é unha competencia crave que hai que traballar desde a infancia, paso a paso, paralelamente ao desenvolvemento doutros coñecementos, habilidades e valores e, probablemente, durante toda a nosa vida.

 

Ao elaborar esta guía tentamos dar resposta a cuestións complexas desde un enfoque educativo, co obxectivo de permitir aos docentes abordar este tema de maneira que contribúa á aprendizaxe en valores, ao coñecemento do mundo, ao desenvolvemento de competencias crave e ao fortalecemento de actitudes de cidadanía responsable e defensa dos dereitos humanos.

 

Pero o obxectivo tamén é outro: que o meu veciño de cinco anos, as fillas da miña amiga e moitos nenos e adolescentes como eles deixen de sentir medo, angustia ou indiferenza fronte aos problemas doutros, xa que saben que hai solucións e que están a aprender a polas en marcha. Esperamos conseguilo coa axuda de educadores e familias.

 

Podes descargar a guía de curso Pasaporte de humanidade: os dereitos dos nenos e nenas migrantes e refuxiados e os seus materiais para o desenvolvemento de actividades na aula en:  http://www.enredate.org/cas/blog/materiales_educativos_para_el_curso_2016-2017_pasaporte_de_humanidade