• Celebrar o Día Escolar da Non Violencia e da Paz (30 de xaneiro)
• Descubrir como a nosa propia escola, facultade ou instituto pode ser un lugar desde o que construír a paz e a non violencia. 
• Promover unha reflexión da comunidade educativa sobre os espazos seguros na escola. 
• Promover un clima escolar baseado na protección, o respecto, a seguridade e a inclusión. 
• Fomentar a observación do medio, as habilidades analíticas, a creatividade, a empatía e contribuír a desenvolver a capacidade de expresar inquietudes e ideas mediante o deseño e xeración de mapas e diagramas, fomentando os dereitos lingüísticos, comunicativos, sociais e cívicos e da infancia fundamentais como a participación e liberdade de expresión. 

• Modelo co debuxo dun colexio e as fichas para definir os espazos de paz.
• Cartel dos dereitos da infancia e cartel dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible. 
• Material para completar o debuxo do colexio, engadir mensaxes e decoralo: papel, material de moldura, pezas decorativas, obxectos reciclados...
• Material de redacción para completar o manifesto e asinalo. Tamén cores ou materiais para decorar o documento final. 

Os imprimibles para a aula desta actividade están dispoñibles en galego, castelán, catalán, éuscaro e valenciano

1.    Introducimos o concepto de escola como ambiente seguro 

As guerras e os conflitos armados teñen un gran impacto no noso alumnado e fannos ver a importancia da paz e da creación de ambientes onde a violencia non sexa unha alternativa para acadar os nosos obxectivos ou resolver problemas. Non obstante, ao noso redor podemos ver a diario exemplos de violencia que afectan de preto a estudantes de todas as idades: maltrato ou abandono familiar, acoso entre iguais, ciberacoso, contidos nocivos en Internet e redes sociais, polarización, extremismo e intolerancia, discurso de odio... É necesario reflexionar sobre estas violencias próximas para evitar normalizalas.

2.    Definimos os espazos de paz nun colexio

Empregamos o modelo descargable coa imaxe dun centro educativo para utilizala como base para indicar os espazos dun colexio seguros para as nenas, nenos e adolescentes e de que xeito o son. Cada participante recibe dúas ou tres tarxetas nas que pode escoller un espazo para a paz no colexio e definir o porqué. 

A idea é facer un enfoque xenérico e positivo válido para calquera centro educativo, pero baseado en exemplos concretos que nos permitan comprender a problemática da nosa contorna. Por exemplo: “os baños son un espazo de paz porque neles hai privacidade” ou “a fonte é un espazo seguro porque dá auga potable” ou “a aula é un grupo de paz porque hai respecto”. Os exemplos poden referirse a espazos físicos (o baño, as escaleiras, o patio...), a momentos ou procesos (recreo, exames, festa de fin de curso...) ou a persoas ou grupos de persoas (aula). grupo, amigos, estudantes doutros cursos...) 

As fichas colócanse sobre a imaxe do colexio (pode ser conveniente facer unha copia ampliada da ilustración, para que queden todas). O grupo comparte as achegas, as coincidencias, as diferenzas e as cousas que nos chaman a atención. Despois, podemos decorar o resultado final e asinar o manifesto (descargable xunto co modelo) incluíndo un compromiso de paz que pode asumir o colectivo. 

O documento descargable tamén inclúe modelos para poder engadir os diferentes “porqués” e colocar carteis nos espazos seguros que temos definidos. Podemos colocar estes carteis no Día da Paz, para reivindicar o papel das escolas na construción dun mundo máis seguro e libre de violencia.

3.    Escribimos o noso manifesto 

No documento descargable atoparedes un modelo de manifesto que podedes imprimir para expresar o voso compromiso común cos dereitos da infancia e a adolescencia. Este manifesto poderá ser asinado por todo o grupo, lido no Día Escolar da Paz e a Non Violencia e exposto nun lugar visible para poder lembrar os nosos compromisos ao longo do curso. 

Esta actividade é apta para todos os niveis educativos, realizando as adaptacións curriculares necesarias e variando a exposición dos temas segundo a capacidade de cada grupo para comprender e percibir os riscos físicos, emocionais e relacionais. Non só a idade é un factor a ter en conta, senón que tamén a madurez, a personalidade ou as motivacións individuais ou grupais poden influír na percepción da seguridade. En Educación Infantil pode ser valioso implicar ás familias na actividade, dándolles a oportunidade de participar e implicarse na xeración de espazos seguros na escola. 

Nesta actividade, ao tratarse de iniciación ao tema, utilízase o modelo de escola xenérica e incentiva a buscar espazos de paz comúns a calquera centro educativo, sen definir casos particulares. Non obstante, durante o desenvolvemento poden xurdir preocupacións persoais relacionadas con situacións de risco ou violencia que se poidan estar producindo no noso entorno sen que o saibamos. Esta información é moi útil para o centro educativo, sobre todo se xa conta cun Coordinador de Benestar e Protección, e pode axudarnos a abordar problemas dos que non coñeciamos, pero que non debería ser traballado no transcurso do curso. actividade para evitar a sobreexposición do alumno que sinala o problema.

Se a actividade nos anima a afondar nesta cuestión para mapear o noso propio centro educativo, a recomendación é que a Coordinadora de Benestar e Protección desenvolva a posibilidade de adaptar a actividade ao contexto real do seu centro educativo, xestionando os riscos do alumnado. participación desde a perspectiva dos dereitos da infancia. Podes obter máis información sobre esta posibilidade enviándonos un correo electrónico a educacion@unicef.es 

• Se difundes o teu traballo nas redes sociais, utiliza os hashtags #escolapaz e #educadereitos para que chegue ao maior número de persoas.
• Facer fotos do proceso e da imaxe da escola unha vez rematado. Todas estas fotos axudarán a outros a coñecer os teus mapas e, quizais, se animen a facer os seus propios.
• En cursos superiores podes organizar un equipo de prensa para supervisar a xornada e podes escribir unha entrada para o teu blog. Asegúrate de que as persoas que estás fotografando che dan permiso para facerlles fotos.
• Se queres que publiquemos imaxes da túa actividade en www.unicef.es/educa, envíanos un correo electrónico a educacion@unicef.es Encantaríanos compartilas!

Con esta proposta queremos subliñar a importancia que o entorno físico e relacional máis próximo a cada neno ou adolescente ten na súa visión de paz e bo trato, así como na súa posibilidade e vontade de participar e construír un mundo libre de violencia.

A escola, tanto na súa función de medio protector como na súa función educativa, é clave para que o desenvolvemento da infancia evolucione en condicións de seguridade, confianza e respecto, servindo de base firme para chegar á vida adulta con habilidades, actitudes e coñecementos. que permitan a cada persoa contribuír á sociedade dun xeito produtivo, solidario e consciente. 

Obxectivos

• Identificar a escola como un ambiente seguro e poder reivindicar o dereito á protección na escola.
• Comprender que a paz é algo diferente á idea de “non guerra” e que inclúe moitos aspectos de seguridade emocional, relacional, física e persoal, benestar e acceso aos dereitos.
• Facilitar a expresión de emocións que interveñen na nosa sensación de seguridade e na nosa capacidade para afrontar os problemas cotiáns de forma segura e tranquila. 

Coñecemientos

• Que é un ambiente seguro e tranquilo e un bo trato e que factores o definen.
• Que son as relacións seguras e pacíficas e o bo trato e como podemos construílas.
• Cales son os procesos, momentos e estruturas de paz e bo trato e como podemos participar neles. 

Actitudes

• Recoñecemento do bo trato, da seguridade e da confianza como parte moi importante da paz.
• Empatía e capacidade para recoñecer as súas propias necesidades de seguridade e paz e as dos demais. 

Competencias

• Capacidade de expresión emocional.
• Desenvolvemento da capacidade para recoñecer as necesidades compartidas e particulares doutras persoas e grupos.
• Traballo en equipo.
• Expresión plástica e visual. 

• O dereito da infancia e da adolescencia a participar e expresar a súa opinión sobre os asuntos que lles afecten.
• Dereito á educación e a desenvolvela nun ambiente seguro.
• Dereito ao desenvolvemento e a que cada neno ou nena alcance o seu máximo potencial na vida.
• Os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible, especialmente o ODS no 16 “Promover sociedades xustas, pacíficas e inclusivas”.