Hitz egin dezagun мир -ri buruz: Bakea berdin esaten da ukranieraz eta errusieraz
¿Cómo podemos abordar desde las aulas el conflicto en Ucrania? Es una cuestión que puede preocupar a nuestro alumnado, especialmente si en nuestro centro educativo hay estudiantes de origen ucraniano o ruso.
Hitz egin dezagun мир -ri buruz: Bakea berdin esaten da ukranieraz eta errusieraz
Nola landu dezakegu ikasgeletatik Ukraniako gatazka? Gai hori gure ikasleen kezka izan daiteke, batez ere gure ikastetxean jatorri ukrainarreko edo errusiarreko ikasleak egonez gero.
Europa ekialdeko gatazka-gorakada urruneko krisia dela iruditu ahal zaigu, baina ez da hain urrunekoa gure ikastetxeetan errusiar edo ukrainar jatorriko haurrak daudenean. Kalkuluen arabera, Espainian Ukrainako 112.000 pertsona inguru bizi dira eta Errusiako 80.000 pertsona inguru. Kultura, tradizioak eta hitz asko partekatzen dituzte, horien artean "bakea" hitza. Nazioarteko geopolitika aurre aurre jartzen ari zaie, baina horrek ez du zertan ikasgeletara eta auzoetara aurkakotasun hori eraman beharrik.
Zenbait ideia proposatzen dizkizugu gai horri hezkuntzaren ikuspegitik heltzeko, eskola-giroaren eta osasun mentalaren ikuspegitik:
Zaindu osasun mentala
Zure ikastetxean edo ikasgelan ukrainar edo errusiar jatorriko neska-mutilik ez badago ere, kontuan hartu hedabideetan agertzen diren istorioek eta irudiek zure ikasleengan duten eragina. Kontuan izan 2020ko martxotik mundo mailako pandemia bat jasan dutela, horren ondorioak eta murrizketak, eta hedabideak beren narratiban neurrizkoak ez diren mundu batean bizi direla; gauzak okertzeko, gero eta gehiago nagusitzen dira albiste faltsuak, sentsazionalismoa eta gorroto-diskurtsoak.
Zerbait oso larria gertatzen ari den pertzepzioa, koronabirusaren krisitik ateratzen hasiak ginelako sentsazio orokor bat zegoenean, oso kezkagarria izan daiteke gure ikasleentzat, eta haien aldartean eta errendimendu akademikoan eragina izan dezake. Kontuan izan neurriak hartu ahal izateko.
Datu gutxiago, enpatia gehiago
Komunikabideek eta geopolitikan adituek Europa ekialdeko egoerari buruzko datuekin betetzen gaituzte. Datu horiek erabilgarriak izan daitezke arazoa hobeto ezagutzeko, baina datuak ulertzea eta pertsonak ulertzea ez da gauza bera. Bi herrialde gatazkan sartzeak ez du esan nahi bertako biztanleak etsaiak direnik, ezta elkar gorrotatzen dutenik ere. Izan ere, kaleko elkarrizketa askotan kontrakoa ikusten da, eta garrantzitsua da xehetasun hori azpimarratzea: batzuetan gerrak ez dira gertatzen jendea gorrotatzen delako, baizik eta gerrak berak sortzen du, denborarekin, jendearen arteko gorrotoa.
Azkar heldu gaiari
Zure ikastetxean badira errusiar edo ukrainar familiak dituzten haur edo nerabeak? Azkar jokatu, ez ahaztu egoera, bakarrik malgutuko delakoan. Gatazkak era askotako bilakaera izan dezake eta, armatua izanik, estres eta etsipen handia eragin dezake, baita distantzian ere. Kaltetutako ikasleekin eta haien familiekin hitz egin gabe denbora pasatzen uztea kaltegarria izan daiteke. Lagungarria izan dakizuke egoera dolutzat hartzea: beharrezkoa da laguntza ematea, distantzia mantentzea eta normaltasun-sentsazioa dakarten errutinak bultzatzea.
Gaia diskrezioz landu
Ikastetxe batean denok dakigu nor den nor eta nondik datorren. Une honetan, errusiar eta ukrainar jatorriko ikasleek senti dezakete beren buruarengan arreta jartzen dela klasera joaten direnean eta beste pertsona batzuekin harremanetan jartzen direnean. Arreta hori positiboa izan daiteke, eta emozioak bideratzen lagun diezaieke baina, era berean, gerta liteke sentimendu negatiboak eragitea. Hori gertatzen ari den edo ez jabetu, eta lagundu berau konpentsatzen.
Gaia gardetasunez landu
Tabuak ez dira onak, arazoak betirako geratzera eraman baititzakete. Ez badakizu nola jokatu, galdetu zuzenean haurrei edo haien familiei oso txikiak diren kasuetan. Agian, ikasgelan gaia ikaskideekin lantzeko aukera gustatuko zaie edo agian ideiak izutu egin ditzake. Baliteke beste haur batzuek gaiaz hitz egin behar izatea gatazka ulertu ahal izateko. Ez dago konponbide perfekturik, baina ez da konponbide ona izango haurrei eta nerabeei horietan parte hartzen uzten ez badiegu.
Kontrolatu txutxu-mutxuak eta bullyinga
Beharbada, zure ikastetxean badago jada iritzi-korronte bat nortzuk diren “onak” eta nortzuk diren “txarrak” zehazten duena, edo aurreiritzi tipoetan oinarritutako txutxu-mutxuak, esaterako “errusiar guztiak….dira” edo “ukrainarrak… dira”. Funtsezkoa da jarrera horiek lehenbailehen geldiaraztea, bullying eta jazarpen-egoera posibleen ernamuina baitira, aurrerago kontrolatzea zailagoa izango dena.
Laguntzen lagunduko al diguzu?
Guretzat oso garrantzitsua izango litzateke beste ikastetxe batzuek hezkuntza-erronka honi arrakastaz heltzen laguntzea. Zure ikastetxean gai honen inguruan emaitza onak izaten ari den ekimenen bat egin baduzu edo gai horri buruzko hezkuntza-eztabaida zabaltzen lagun dezakeen zalantza edo ideiaren bat baduzu, mezu bat bidal diezagukezu educacion@unicef.es helbidera. Zure ekarpenak oso baliagarriak izango dira beste ikastetxe batzuentzat!
Bakearen Eguna jarduerak eta baliabideak
Azken berriak blogean
Kontzientzia hezten
Ikastaro hau une egokia izan daiteke gure ikastetxean ongizate psikosozialari eta bizi-ohitura osasungarriei buruz hausnartzeko eta zenbait gauza hobetzeko.