Xogo da oca: paz e non violencia

• "De ponte en ponte... unindo o que é diferente!"

• Xogo da oca para Educación Primaria que nos permite reflexionar sobre a paz e a non violencia.

Este xogo da oca inclúe cadrados especiais para favorecer o desenvolvemento da capacidade de expresión e escoita vinculada á paz e á non violencia: validación de emocións, diálogo para a resolución de conflitos...

Dereitos da infancia relacionados:

• Dereito á protección contra a violencia.
• Dereito á participación e liberdade de expresión.
• Dereitos educativos.
• Dereito a xogar.

Como xogar?

O funcionamento deste xogo baséase no tradicional xogo da oca e ten as mesmas regras:

• Cada xogador ten unha ficha, que avanza lanzando un dado (incluído nos recursos dixitais). Gaña a persoa ou equipo que chega primeiro á meta.
• No circuíto ou taboleiro hai casas especiais; Cando caes nelas, avanzas máis rápido, retrocedes algunhas casillas, perdes quendas de tirada ou comezas de novo.
• Nesta edición especial do xogo da oca adicado á paz e á non violencia, as casas especiais transfórmanse en casillas que fan referencia á temática.
• Unha vez rematado o xogo pódese abrir un debate para falar do contido das casas especiais e das reaccións e actitudes que tiveron os xogadores cara a elas.

Casas especiais

As casas especiais axudaranche a reflexionar sobre a paz e a resolución de conflitos.

• Casas verdes (3, 7, 11, 15, 19, 23, 27, 31, 35, 39 e 43) - Casa tradicional: de oca a oca e tiro porque me toca. Casa adaptada: De pomba da paz a pomba da paz e tiro porque son capaz.
• Casa 6 e casa 12 - Casa tradicional: De ponte a ponte e tiro porque me leva a corrente. Casa adaptada: De ponte a ponte, unindo o que é diferente.
• Casas 26 e 34 - Casa tradicional: Dados que permiten volver tirar. Casa adaptada: Dados que che permiten tirar de novo, pero o resultado compártese co xogador que te precede.
• Casa 32 - Casa tradicional: o pozo, unha volta sen xogar. Casa adaptada: O pozo, unha volta sen botar: hoxe síntome triste, quédome a pensar.
• Casa 38 - Casa tradicional: o labirinto, unha quenda sen contar. Casa adaptada: O labirinto: tiro os dados, pero dou a miña puntuación a quen vaia perdendo (non adianto!).
• Casa 42 - Casa tradicional: cárcere, tres voltas sen xogar. Casa adaptada: vas a unha asemblea sobre a paz e, por tres quendas, debes facer unha aportación para traballar pola paz antes de tirar (por exemplo: é necesario debater con calma e tranquilidade os conflitos que se producen na clase). Os teus compañeiros e compañeiras terán que decidir se a achega é suficientemente boa ou non. Se o é, podes tirar; Se non, debes saltar a túa quenda.
• Casa 44 - Casa tradicional: A morte, comezas de novo. Casa adaptada: Nunha pequena asemblea, o resto dos xogadores e xogadoras deciden que facer: dámoslle unha nova oportunidade ao xogador/a? (entre todos decidímolo e, de ser así, fixamos que oportunidade é: retrocede só unhas casas, quedarse onde se atopa, etc.).

Preguntas e ideas para comezar a discusión posterior:

• Como interpretamos o lema do xogo? De pomba da paz a pomba da paz e tiro porque son capaz (ideas: capaz de manter a paz, de traballar por ela, etc.).
• De ponte a ponte, unindo o que é diferente (ideas: establecer pontes de diálogo, apostar pola empatía, a inclusión, a non discriminación, a diversidade, etc.).
• Dados que che permiten tirar de novo, pero o resultado é compartido co xogador anterior (ideas: empatía, solidariedade, compartir o que tes...).
• O pozo, unha quenda sen tirar: Hoxe síntome triste, quédome a pensar (ideas: aceptación e validación das propias emocións e das dos demais, tomando o tempo necesario para comprendelas, procesalas...).
• Labirinto: A miña amiga está perdida, axúdoa a buscar a saída. Lanzo o dado de novo e dou a puntuación resultante a quen está perdendo. (ideas: cooperación, solidariedade, axuda a quen máis o necesita).
• Casa da morte: Que decidimos entre todos que tiña que facer o xogador/ a xogadora que caeu alí? Que nos levou a esa decisión?
• Asemblea sobre a paz e a non violencia: Que achegas fixemos? Como eran? Que outros podemos pensar?

Antes de xogar

A clase pódese dividir en diferentes equipos para participar no xogo, proxectados no taboleiro dixital. Neste caso, o profesor será o encargado de moderar e mover as fichas. Se tes diferentes dispositivos (ordenadores, tabletas, etc.), podes dividir a clase en varios grupos para desenvolver o xogo participando individualmente nel.

Explicaranse ao alumnado as regras do xogo, facendo fincapé nas diferentes características das caixas especiais.

Conceptos clave:

Convivencia, coidado, paz, respecto, amizade, confianza, empatía, emocións, auto confianza, protección.

Dirixido a: Educación Primaria

Editado: UNICEF España, decembro de 2023

Conceptualización e produción: Eduxarxa, SCCL

Tamén dispoñible en:  CAS 

Dispoñible en Genially en:  CAS |   CAT |  EUS |  GAL |  VAL |  ENG